Δελτίο Τύπου
Για το Συνέδριο που διοργάνωσε το Εθνικό Κέντρο Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΕΚΚΑ) του Υπουργείου Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, αρμόδιο για τη διαχείριση του Εθνικού Μηχανισμού Αναφοράς για την Προστασία Θυμάτων Εμπορίας Ανθρώπων (ΕΜΑ), υπό την αιγίδα του - αρμόδιου για την εποπτεία και τον συντονισμό του ΕΜΑ - Γραφείου του Εθνικού Εισηγητή για την Καταπολέμηση της Εμπορίας Ανθρώπων (ΓΕΘΕΙΣ), του Υπουργείου Εξωτερικών στις 24/10/2023.
Τιμώντας την Ευρωπαϊκή Ημέρα κατά της Εμπορίας Ανθρώπων διεξήχθη στην Αθήνα Συνέδριο με θέμα: «Η Προστασία των Θυμάτων Εμπορίας Ανθρώπων στην Ελλάδα: Νομικό πλαίσιο, συστημικές παθογένειες και προοπτικές».
Την εκδήλωση χαιρέτισαν: Ο κ. Ηρακλής Μοσκώφ, Γενικός Γραμματέας Ευάλωτων Πολιτών και Θεσμικής Προστασίας, του Υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου, η κα. Μαρτσελλιάνα Χριστοπούλου, μέλος Δ.Σ. του Ε.Κ.Κ.Α. και ο κ. Γιάννης Μπράχος του Γραφείου Εθνικού Εισηγητή για την Kαταπολέμηση της Εμπορίας Ανθρώπων του ΥΠΕΞ.
Στην ημερίδα συμμετείχαν με παρεμβάσεις τους η εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, εκπρόσωποι Ευρωπαϊκών και Διεθνών Οργανισμών, εκπρόσωπος της Αστυνομίας, του δικαστικού συστήματος, εκπρόσωποι ΜΚΟ και καθηγητές με συστηματική ενασχόληση με το θέμα της καταπολέμησης Εμπορίας Ανθρώπων. Συγκεκριμένα:
Η κα. Diane Schmitt, Συντονίστρια Δράσης κατά της Εμπορίας Ανθρώπων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο κ. Ηλίας Χατζής, Επικεφαλής Τμήματος Εμπορίας και Παράνομης Διακίνησης Ανθρώπων-UNODC, ο κ. Oleksander Kurylenko, Υπεύθυνος Προγραμμάτων στον ΟΑΣΕ, η κα. Tatiana Kotlyarenko, Σύμβουλος Γραφείου Δημοκρατικών Θεσμών και Ανθρώπινων Δικαιωμάτων ΟΑΣΕ, η κα. Jane Lasonder, Μέλος Διεθνούς Συμβουλευτικής Επιτροπής Επιζώντων Εμπορία, ο κ. Αλέξανδρος-Ιωάννης Καργόπουλος, Δικαστής, π. Εθνικός Εμπειρογνώμονας στον Οργανισμό Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ε.Ε., ο κ. Σπύρος Μπράτσικας, Αστυνομικός Υποδιευθυντής της Διεύθυνσης Δημόσιας Ασφαλείας, η κα. Όλγα Θεμελή, Αν. Καθηγήτρια-Πανεπιστημίου Κρήτης, η κα. Κορίνα Χατζηνικολάου, Επίκουρη Καθηγήτρια-ΑΠΘ και ο κ. Βασίλειος Ιωακειμίδης, Καθηγητής-Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής.
Κατά τις εργασίες της ημερίδας αναδείχθηκε η σημασία της διατομεακής συνεργασίας για την αντιμετώπιση της Εμπορίας των Ανθρώπων, ενώ επισημάνθηκε ως καλή πρακτική η εφαρμογή της ευρωπαϊκής οδηγίας προσωρινής προστασίας, που συνέβαλε στην πρόληψη της εκμετάλλευσης Ουκρανών εκτοπισμένων πολιτών.
Τονίσθηκε ιδιαίτερα, η αναγκαιότητα της αποτελεσματικής νομοθετικής αντιμετώπισης τόσο της εμπορίας, όσο και των προβλέψεων για την προστασία των θυμάτων, σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, ενώ παρουσιάσθηκαν οι νομοθετικοί άξονες για την προστασία των θυμάτων από την επαναθυματοποίηση, την υποστήριξη τους, άμεση και μακροπρόθεσμη, την πρόσβαση στη δικαιοσύνη και το δικαίωμα στην αποζημίωση.
Αναφέρθηκε ως καλή πρακτική, η εξάρθρωση κυκλωμάτων εμπορίας ανθρωπίνων κυττάρων (ωαρίων) στη χώρα μας, όπως και η εξουδετέρωση διεθνούς εγκληματικής οργάνωσης με την απελευθέρωση γυναικών θυμάτων σεξουαλικής εκμετάλλευσης. Επισημάνθηκε η αξία της ολιστικής προσέγγισης της εμπορίας ανθρώπων, της δικτύωσης υπηρεσιών σε διεθνές αλλά και τοπικό επίπεδο, της ενημέρωσης των πολιτών και της θυματοκεντρικής προσέγγισης στη διερεύνηση υποθέσεων εμπορίας ανθρώπων.
Η σεξουαλική εκμετάλλευση παιδιών θυμάτων εμπορίας ανθρώπων, αναλύθηκε σε όλες τις πτυχές του ποινικού μηχανισμού και ιδιαίτερα της δικανικής εξέτασης των παιδιών θυμάτων. Επισημάνθηκαν οι παθογένειες και οι κακές πρακτικές στην εφαρμογή του Νόμου, η ανάγκη δια βίου εκπαίδευσης και διεπιστημονικότητας στο ποινικό σύστημα και κυρίως η πιστή εφαρμογή του πρωτοκόλλου δικανικής συνέντευξης.
‘Έμφαση δόθηκε στην εφαρμογή της δυνατότητας επιλογής του «κοινωνικού δρόμου» (“social path”) στον επίσημο χαρακτηρισμό θύματος εμπορίας ανθρώπων, ως καλή πρακτική στη διαχείριση των υποθέσεων εμπορίας. Επιπλέον, σημειώθηκε η συμβολή των κοινωνικών ανισοτήτων στη δημιουργία ευαλωτοτήτων.
Σε διεθνές επίπεδο παρουσιάστηκαν οι προβλέψεις για την υποχρέωση των κρατών για την προστασία των θυμάτων, ανεξάρτητα από την προθυμία τους να συνεργαστούν με τις Αρχές ή με την κατοχή νομιμοποιητικών έγγραφων.
Τέλος, ιδιαίτερη μνεία έγινε στη συμπερίληψη των επιζώντων/επιζωσών θυμάτων εμπορίας στον σχεδιασμό πολιτικών και υπηρεσιών, ενώ δόθηκε έμφαση στη σημασία της προστασίας του θύματος με επίγνωση του τραύματος στις υπηρεσίες και τους φορείς του Εθνικού Μηχανισμού Αναφοράς και στην εκπαίδευση επαγγελματιών πρώτης γραμμής που έρχονται σε επαφή με πιθανά ή δυνητικά θύματα εμπορίας.
Οι εργασίες του Συνεδρίου ολοκληρώθηκαν με την παρουσίαση των συμπερασμάτων των δύο θεματικών εργαστηρίων για τις προκλήσεις και τις καλές πρακτικές όσον αφορά την προστασία του θύματος σε όλα τα στάδια της επίσημης αναγνώρισης, καθώς και για τη σημασία της διατομεακής προσέγγισης και συμπληρωματικότητας στην αποκατάσταση και ένταξη των επιζώντων/επιζωσών.