Το 1989, αποτελεί την χρονιά που τα παιδιά αναγνωρίστηκαν διεθνώς ως φορείς/υποκείμενα Δικαιωμάτων, καθώς τότε υπεγράφη η Διεθνής Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού από τον Οργανισμό των Ηνωμένων Εθνών. Η Διεθνής αυτή Σύμβαση αποτελεί το πλέον αποδεκτό κείμενο για τα ανθρώπινα δικαιώματα παγκοσμίως, καθώς έχει επικυρωθεί από 193 κράτη, περιλαμβανομένης και της Ελλάδας, η οποία την επικύρωσε στις 2 Δεκεμβρίου 1992 με τον νόμο 2101.
Ουσιαστικά, η αποδοχή και η επικύρωσή της από τόσο μεγάλο αριθμό κρατών την καθιστά μια παγκόσμια, νομικής φύσεως δέσμευση, προκειμένου να προασπισθούν τα δικαιώματα των παιδιών. Και στα 54 άρθρα της Σύμβασης προάγεται η ανάγκη προστασίας των ελευθεριών και όλων των δικαιωμάτων των παιδιών, τα οποία ταξινομούνται σε 4 τομείς: Δικαιώματα Επιβίωσης, Ανάπτυξης, Προστασίας και Δικαιώματα Συμμετοχής.
Η 20η Νοέμβριου έχει καθιερωθεί δε ως ημέρα γιορτής των Δικαιωμάτων των Παιδιών, ως ημέρα υπενθύμισης των δεσμεύσεων που απορρέουν από την Διεθνή Σύμβαση για όλα τα κράτη να συνεχίζουν να καταβάλλουν κάθε προσπάθεια για την προστασία των παιδιών, για την προάσπιση του δικαιώματός τους να γεννιούνται, να ζουν, να μεγαλώνουν, να παίζουν, να αναπτύσσονται, να εξελίσσονται, να μετέχουν, να εκφράζουν την γνώμη τους, σε ένα ασφαλές, οικογενειακό περιβάλλον, σε έναν κόσμο χωρίς βία και φτώχεια, σε έναν κόσμο που σέβεται και προστατεύει το φυσικό περιβάλλον. Άλλωστε, ο αγώνας για την προστασία των παιδιών, με ουσιαστικές παρεμβάσεις και μέτρα, αποτελεί ευθύνη όλων των χωρών και δεν αφορά μόνο τις θεωρητικά υπανάπτυκτες χώρες, αλλά και τις ανεπτυγμένες.
Το ΕΚΚΑ, τιμώντας την Παγκόσμια Ημέρα για τα Δικαιώματα του Παιδιού, συμμετείχε σε διαδικτυακή συζήτηση που διοργάνωσε το Κέντρο Στήριξης Παιδιού και Οικογένειας και το Κέντρο Μαθησιακής και Παιδαγωγικής Υποστήριξης Πάτρας των Παιδικών Χωριών SOS, την Παρασκευή στις 19/11/2021 από τις 17:00 έως τις 19:30, με τίτλο «Παγκόσμια Ημέρα για τα Δικαιώματα του Παιδιού- το Δικαίωμα στην Οικογένεια».
Στην εκδήλωση, εκπροσωπώντας τον φορέα, συμμετείχε η κα Γιώτα Μάνθου, Κοινωνικής Λειτουργού ΜSW– Ψυχολόγου & Αν. Προϊσταμένη Τμήματος Αναδοχών-Υιοθεσιών ΕΚΚΑ του Φορέα, η οποία παρουσίασε εισήγηση με τίτλο «Το δικαίωμα των παιδιών στην ανάδοχη φροντίδα: θεσμικό πλαίσιο, διαδικασίες, προκλήσεις και αναγκαία βήματα για το μέλλον».
Ειδικότερα, το Δικαίωμα στην Οικογένεια, στην χώρα μας φαίνεται να αφορά σε πάνω από 1.450 παιδιά, τα οποία διαμένουν ακόμα σε πάνω από 80 ιδρύματα. Η πλειονότητα αυτών των παιδιών είναι άνω των 12 ετών, κάποια εξ αυτών έχουν κάποιας μορφής αναπηρία, κάποια εξ αυτών έχουν διαφορετική εθνοτική ή φυλετική καταγωγή. Γι’ αυτά τα παιδιά δεν φαίνεται να υπάρχει ενδιαφέρον ανάληψης της φροντίδας τους από υποψήφιους γονείς, με αποτέλεσμα να συνεχίζουν να ζούνε στο ίδρυμα, μακριά από μια οικογένεια.
Γι’ αυτά τα παιδιά η αναδοχή είναι η μοναδική τους δυνατότητα να βιώσουν την εμπειρία της οικογενειακής φροντίδας, να απαγκιστρωθούν από το ίδρυμα, να επουλώσουν τις τραυματικές τους εμπειρίες και να αναπτυχθούν σωστά. Γι΄ αυτά τα παιδιά χρειαζόμαστε περισσότερους υποψήφιους αναδόχους, περισσότερους ανθρώπους που συνειδητά και υπεύθυνα, θα αποφασίσουν να προχωρήσουν σε μια πράξη ουσιαστικής αγάπης και ανιδιοτέλειας, όπως είναι η αναδοχή.
Ειδικότερα λοιπόν, η κα Μάνθου στην εισήγησή της για το δικαίωμα των παιδιών στην ανάδοχη φροντίδα, επικεντρώθηκε στις αλλαγές που επέφερε ο ν.4538/2018, στις νέες διαδικασίες, στην λειτουργία του πληροφοριακού συστήματος (ΠΣ) www.anynet.gr , το οποίο ουσιαστικά εγκαθιδρύει διαφανείς διαδικασίες, διευκολύνει τον συντονισμό των εμπλεκόμενων φορέων και δίνει την ευκαιρία σε κάθε παιδί, που βρίσκεται σε οποιαδήποτε ιδρυματική δομή, να συνδεθεί με υποψήφιους γονείς και να ενταχθεί σε μια οικογένεια. Αναλυτικότερα, παρουσίασε τις διαδικασίες υποβολής αιτήσεων στο ΠΣ (έναρξη Απρίλιος 2019), τις διαδικασίες διαχείρισης αυτών από τους φορείς εποπτείας, τα νέα εργαλεία αξιολόγησης που αξιοποιούν οι υπηρεσίες, τα εργαλεία εκπαίδευσης υποψηφίων γονέων (διαμόρφωση 2019), κλπ.
Επιπλέον, παρουσίασε την λειτουργία του Εθνικού Μητρώου Ανηλίκων και τον τρόπο σύνδεσης του με το Μητρώο Υποψηφίων Αναδόχων Γονέων, ώστε να προκύψουν προτάσεις οικογενειακής αποκατάστασης. Σημείωσε την ανάγκη εκδήλωσης ενδιαφέροντος από υποψήφιους αναδόχους γονείς στην ανάληψη φροντίδας μεγαλύτερων ηλικιακά παιδιών, παιδιών διαφορετικής φυλετικής καταγωγής, παιδιών με αναπηρία, με τα οποία βεβαίως και μπορεί να αναπτυχθεί ισχυρός συναισθηματισμός δεσμός, δίνοντας την δυνατότητα στα παιδιά να αποκαταστήσουν πρώιμες τραυματικές εμπειρίες, μέσω αυτής της θεραπευτικής σχέσης που θα αναπτύξουν με τους υποψήφιους γονείς.
Επιπρόσθετα, αναφέρθηκε στην εξέλιξη αλλά και στον σχεδιασμό των επόμενων παρεμβάσεων, όσον αφορά στην ένταξη των ασυνόδευτων ανηλίκων στο Εθνικό Σύστημα Αναδοχής & Τεκνοθεσίας.